Istniejące już od ponad 50 lat Koło Przewodników PTTK w Zamościu przyjęło w dniu 3.06.2013 r. patronat Róży i Jana Zamoyskich. Uroczystość nadania imienia odbyła się w Zwierzyńcu dokładnie w setną rocznicę urodzin Róży Marii Elżbiety z Żółtowskich Zamoyskiej.
W tym samym dniu, święto swojej Patronki – Róży Zamoyskiej obchodziły w Zwierzyńcu szkoły: Gimnazjum Publiczne w Zwierzyńcu oraz Szkoła Podstawowa w Szczebrzeszynie.
Uroczystości rozpoczęła Msza Święta w Kościele Matki Bożej Królowej Polski w Zwierzyńcu. Podniosły charakter nabożeństwa i pozostałych spotkań podkreślała obecność Rodziny Zamoyskich: Prezydenta Miasta Zamościa – Marcina Zamoyskiego z małżonką Aleksandrą; siostrzenicy XVI Ordynata Jana Zamoyskiego – Marii Kryzan, Marii Ponińskiej z mężem Edwardem i wnukiem Julianem, Elżbiety Daszewskiej z mężem Andrzejem, Gabrieli Bogusławskiej i Agnieszki Rożnowskiej.
W trakcie mszy ksiądz Błażej Górski (kapelan Przewodników) wielokrotnie przywoływał wspomnieniem Anioła Dobroci – Różę Zamoyską. Mądre i ciepłe słowa, wypowiadane przez kapłana o tej bohaterskiej kobiecie oraz o XVI Ordynacie Janie Zamoyskim, który nie wahał się podjąć ryzykownych działań na rzecz ratowania dzieci z obozu. Tłumaczył dlaczego tak wielu ludzi pragnie dzisiaj żyć, pracować i uczyć się pod patronatem Tych Dwojga wspaniałych ludzi, przejmując od Nich z przeszłości przesłanie miłości, dobroci i poświęcenia dla drugiego człowieka.
Po nabożeństwie Przewodnicy uczcili pamięć Róży Zamoyskiej kwiatami, składając w kościele kosz róż, przy makiecie obozu przesiedleńczego, z którego małżeństwo Zamoyskich uratowało w czasie II wojny światowej około 400 dzieci polskich.
Kościół MB Królowej Polski w Zwierzyńcu jest symbolem-pomnikiem, ponieważ został zbudowany na miejscu dawnego obozu z okresu wojny. Tutaj także znajduje się tablica pamiątkowa poświęcona Róży Zamoyskiej.
Pamięć Róży i Jana Zamoyskich Przewodnicy postanowili także uczcić w sposób najbardziej sobie bliski – pieszym przejściem po miejscach związanych z pobytem i pracą Zamoyskich w Zwierzyńcu. Grupę oprowadził kol. Zdzisław Kotuła, przewodnik o wieloletnim stażu, który przez ponad 30 lat był dyrektorem RPN.
Na trasie znalazły się m.in.: miejsca po dawnym folwarku ordynackim tzw. „stołowym”, willa na Rózinie, gdzie zamieszkiwali podczas wojny Róża i Jan Zamoyscy; budynki dawnego Zarządu Ordynacji, gdzie pracował Jan; miejsce dawnej ochronki dla dzieci, gdzie pracowała Róża Zamoyska. Był spacer obok stawu kościelnego, browaru ordynackiego i po zrekonstruowanym „Zwierzyńczyku”.
Następnie, w Ośrodku Edukacji Muzealnej RPN w Zwierzyńcu, odbyła się uroczystość nadania imienia dla Koła Przewodników. Rodzinę Zamoyskich, przybyłych Gości i Przewodników, także z innych rejonów Polski, przywitali: zastępca dyrektora RPN Tadeusz Grabowski i Prezes Koła Maria Puźniak.
Pod dokumentem nadania imienia Róży i Jana Zamoyskich dla Koła Przewodników przy Oddziale PTTK w Zamościu podpisy złożyli: Prezydent Miasta Zamościa Marcin Zamoyski i Córki Róży i Jana Zamoyskich – Maria Ponińska; Elżbieta Daszewska, Gabriela Bogusławska i Agnieszka Rożnowska. Prezydent Zamoyski przekazał uroczyście dokument na ręce Prezesa Koła – kol. Marii Puźniak.
Muzeum Zamojskie w Zamościu, którego dyrektorem jest także wieloletni przewodnik Andrzej Urbański, przygotowało na uroczystość pokaz multimedialny, prezentujący materiał wspomnieniowy
i dokumentalny na temat Róży i Jana Zamoyskich. Całość pokazu prowadziła Maria Rzeźniak, przewodnik i starszy kustosz Muzeum Zamojskiego. Wspomagali ją, wzruszającą recytacją wierszy autorstwa Jana Zamoyskiego – Bożena Dudzińska ze „Stowarzyszenia Teatru Performer” i Marek Rzeźniak artysta-malarz.
Po tych oficjalnych, nastąpiły także cieplejsze wspomnienia o Róży i Janie Zamoyskich, ponieważ ich Córki uległy prośbom przewodników i opowiadały ciepło i serdecznie o swoich Rodzicach oraz własnym życiu, pracy, rodzinie.
Spotkanie w gościnnym OEM RPN w Zwierzyńcu Przewodnicy zakończyli ogniskiem, w którym uczestnictwa nie odmówiła także Rodzina Zamoyskich.
Tekst: Ewa Lisiecka