Historia Oddziału PTTK w Zamościu cz. II

Po zakończeniu wojny dopiero w dniu 14 listopada 1948 został powołany Zarząd Oddziału PTK. Od 1949 roku funkcję prezesa pełnił Władysław Kozłowski. W dniu 17 grudnia 1950 r. odbył się w Warszawie Zjazd Połączeniowy Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego i Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego. Zjednoczenie ruchu turystyczno-krajoznawczego w kraju nie miało istotnego wpływu na rozwój szeregów członkowskich Oddziału Zamojskiego, ponieważ w Zamościu nie było ogniw PTT. W 1952 r. z inicjatywy Zarządu Oddziału a szczególnie dzięki staraniom arch. Tadeusza Zaremby podjęto starania o przyjęcie od Zarządu Miejskiego domu pokahalnego przy bożnicy z przeznaczeniem na Dom Wycieczkowy. Starania te zostały uwieńczone sukcesem i w 1953 r. Zamość miał Dom Wycieczkowy PTTK o 100 miejscach noclegowych. W odbudowanym obiekcie urządzono również biuro Oddziału. W latach pięćdziesiątych następował bardzo powolny wzrost członków zamojskiego Oddziału PTTK. W 1952 roku powołano przy Oddziale koło terenowe, które zrzeszało członków z terenu miasta Zamościa oraz koło zakładowe przy Zamojskich Fabrykach Mebli. Następnie w 1954 r. powołano koło przy Biurze Mierniczym w Zamościu. Dwa lata później działały już następne koła zakładowe przy Zakładzie Energetycznym i Państwowej Komunikacji Samochodowej. W 1961 roku grupa działaczy z powiatu biłgorajskiego podjęła uchwałę o powołaniu Oddziału PTTK w Biłgoraju. Następnie w 1964 powołano oddział hrubieszowski a w 1966 r. Oddział w Tomaszowie Lubelskim. Zarząd Oddziału zamojskiego kontynuował dotychczasowe prace w dość skromnym zakresie, ponieważ stałe trudności finansowe i brak dotacji na rozwój organizacyjny czy imprezy nie pozwalał na śmielsze posunięcia. W tym czasie ożywiła się jednak działalność sekcji: pieszej, motorowej i wodniackiej. Nastąpił wzrost ilości wycieczek krajoznawczych. Petycje o pomoc finansową dla ożywienia działalności organizacyjnej były uwzględniane w ograniczonym zakresie. Kontynuowano działalność usługową na rzecz licznych wycieczek krajoznawczych wyjazdowych i przyjazdowych. Nowością w dotychczasowej pracy było ożywienie działalności odczytowej. Cykl odczytów prowadził niezmordowany „Marszałek” – prof. Michał Pieszko. Na walnym zebraniu w dniu 11 marca 1956 powołano nowy Zarząd. Funkcje prezesa powierzono niestrudzonej „Mamie” – Władysławie Podobińskiej – kierowniczce Domu Wycieczkowego. Sześcioletni okres jej prezesury (1956-1962) to czas intensywnej działalności Oddziału w wielu kierunkach, zdobycie samodzielności finansowej i postawienie w rzędzie najaktywniejszych Oddziałów PTTK na Lubelszczyźnie. W 1956 r. Władysława Podobińska zainicjowała utworzenie w Oddziale ośrodka ruchu turystycznego, który organizował dla zakładów pracy wiele wycieczek krajoznawczych w różne regiony kraju zabezpieczając fachowych przewodników. Na początku lat sześćdziesiątych nastąpił zauważalny wzrost ruchu turystycznego na terenie Zamościa, Roztocza i postawił przed Towarzystwem nowe trudniejsze zadania. Zarząd Oddziału zwrócił szczególną uwagę na rozwój bazy noclegowej, wytyczanie szlaków turystycznych oraz kompleksową obsługę wycieczek przyjazdowych i wyjazdowych. Poważne ożywienie ruchu turystycznego zmusiło do powołania w dniu 30 maja 1962 r. Biura Obsługi Ruchu Turystycznego PTTK. Z obsługą wycieczek nierozerwalnie wiąże się działalność Koła Przewodników Zamojskich. Historia zamojskiego przewodnictwa na Zamojszczyźnie sięga roku 1930. To członkowie PTK od początku swej działalności zaczęli zajmować się przewodnictwem. W tym okresie zorganizowano pierwsze kursy przewodnickie dla młodzieży szkolnej klas starszych V-VII. Po ukończeniu kursu młodzi przewodnicy oprowadzali przybywające do Zamościa wycieczki młodzieży ze szkól powszechnych. Po wojnie również grupa osób-działaczy PTK z zamiłowania oprowadzała wycieczki. Przykładem takiego przewodnika był niezapomniany prof. Michał Pieszko a następnie architekci zamojscy Tadeusz Zaremba i Adam Klimek. Od roku 1960 datuje się dalszy rozwój przewodnictwa w ramach Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego. W 1961 r. przeprowadzono weryfikacje zamojskich przewodników i koło skupiało 28 osób, w tym 24 to wyszkoleni nowi przewodnicy, którym nadano tzw. Patent Przewodnicki. W okresie od 1960 r. w kole było zrzeszonych ponad 200 przewodników. W br. zgodnie z ustawą o turystyce 59 przewodników otrzymało uprawnienia przewodnickie wydane przez Wojewodę Lubelskiego. Część osób otrzymało również uprawnienia pilotów wycieczek krajowych. Najliczniejszą grupę aktywnych tworzą przewodnicy, którzy ukończyli kurs w 1980 roku. Nasi przewodnicy posiadają uprawnienia na Zamość, Roztocze oraz licencje na oprowadzanie po Roztoczańskim Parku Narodowym. Koło prowadzi cykliczne szkolenia w różnych atrakcyjnych formach: spotkania z naukowcami, dziennikarzami, ciekawymi ludźmi. Organizujemy wyjazdy na Ukrainę, aby poznać ciekawe zabytki oraz pamiątki historyczne na kresach II Rzeczypospolitej i ich związki z Zamojszczyzną. Oprócz oprowadzania wycieczek nasi przewodnicy są inicjatorami wielu akcji, np. w 1997 zorganizowali pomoc przewodnikom dotkniętym klęską powodzi. Cyklicznie organizowane są Sejmiki Przewodnickie, które wzbogacają wiedzę o tak pięknym regionie jakim jest Roztocze. Przy Oddziale najdłużej działa Komisja Turystyki Pieszej. Planujemy powołanie również Komisji Turystyki Kolarskiej. Komisja Turystyki Pieszej organizuje tradycyjne rajdy piesze po Ziemi Zamojskiej: Rajd Zimowy „Wzgórzami Roztocza”, Rajd „Spotkanie z Wiosną”, Rajd dla najmłodszych turystów „Czerwony Kapturek”, Rajd Nocny im. Władysławy Podobińskiej, Rajd „Miłośników Roztocza” i jesienne rajdy „Rydz na patelni” oraz „Pieczony Ziemniak”. Rajdy te na stałe weszły do kalendarza imprez naszego Oddziału i cieszą się znowu coraz większą popularnością. Najczęściej uczestniczy w nich młodzież ze szkół podstawowych, gimnazjów i szkół średnich z Zamościa i powiatu zamojskiego. Corocznie przy współpracy z Wydziałem Kultury, Sportu i Turystyki Urzędu Miejskiego w Zamościu organizujemy obchody Tygodnia Turystyki Młodzieżowej, w czasie którego młodzież szkolna korzysta z bezpłatnych wycieczek po Zamościu i autokarowych po Roztoczu. Komisja Turystyki Pieszej Oddziału PTTK opiekuje się siecią szlaków turystycznych pieszych na terenie Roztocza. W latach 1995-97 na Roztoczu przeprowadzono modernizację i rozbudowę sieci znakowanych szlaków turystycznych. Trasy szlaków zostały tak zaprojektowane, aby turysta mógł w ciągu dnia wędrować różnymi szlakami wg uznania nie powtarzając tych samych odcinków. Większość szlaków można pokonać również na rowerach górskich. Obecnie na terenie Roztocza mamy pod opieką 866,3 km szlaków. Znakarze z Oddziału zamojskiego opiekują się szlakami od Szastarki do Horyńca Zdroju w woj. podkarpackim. W okolicach miejscowości turystycznych tj.: Zwierzyńca, Krasnobrodu i Suśca wyznakowano krótkie ścieżki spacerowe prowadzące przez tereny rezerwatów przyrody. Nazwy niektórych szlaków upamiętniają naszych działaczy: Szlak zielony Zamość – Susiec nazwaliśmy im. Władysławy Podobińskiej, a szlak prowadzący wokół RPN Zwierzyniec – Florianka – im. Aleksandry Wachniewskiej. W 2003 r. oznakowaliśmy na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego w Lublinie I odc. Szlaku Centralnego Kraśnik Zwierzyniec. Wydane zostały przewodniki „Wędrówki po szlakach turystycznych Roztocza”- wyd. O/PTTK w Zamościu i „Roztocze” – wyd. PTTK „Kraj”. Wojskowe Zakłady Kartograficzne wydały mapy turystyczne regionu w skali 1:100 000 z aktualnymi przebiegami szlaków i opisami krajoznawczymi oraz foldery dla turystów „jednodniowych”: Susiec i okolice, Majdan Sopocki i okolice, Zwierzyniec i Roztoczański Park Narodowy, Zamość – miejski szlak turystyczny, Turystyczny Plan Zamościa. Ostatnie 20 lecie Oddziału (od 1980 roku) to okres bardzo trudny. Mimo wielu kłopotów w działalności społeczni działacze potrafili ocalić Oddział od likwidacji. Transformacja ustrojowa miała bardzo duży wpływ na nasze szeregi. Wielu aktywnych działaczy i przewodników odeszło, ale pozostała młodzież, z którą wiążemy duże nadzieje. Przy wielkim zaangażowaniu grona osób udało się przejść przez najtrudniejsze chyba w historii Oddziału chwile. Dużą pomoc w tym czasie otrzymaliśmy od przyjaciół w wielu instytucjach i urzędach. Nie opuścili nas wypróbowani przyjaciele – współorganizatorzy naszych imprez i sponsorzy. Nasza działalność programowa obecnie opiera się w dużej mierze na działalności Koła Przewodników, Kół Terenowych i SKKT. Szczególny wkład pracy społecznej wnieśli opiekunowie SKKT-PTTK z terenu miasta i okolic. Ich fachowość w przekazywaniu wiedzy krajoznawczej i turystycznej młodzieży zasługuje na szczególne wyróżnienie. Bardzo aktywnie działa w środowisku Koło Terenowe PTTK w Lubyczy Królewskiej i „Ziemia Janowska” w Janowie Lubelskim . Oddział prowadzi również działalność związaną z obsługą ruchu turystycznego. Organizujemy wycieczki krajowe oraz cieszące się dość dużym zainteresowaniem wycieczki do Lwowa. Sprzedajemy imprezy organizowane przez inne biura turystyczne oraz bilety lotnicze i autokarowe. Obsługujemy również wycieczki przyjeżdżające do Zamościa i na Roztocze.

Jesteśmy członkami Lokalnej Organizacji Turystycznej „Zamość i Roztocze” oraz Lokalnej Grupy Działania „Nasze Roztocze”.